Frequently asked questions
Vlaanderen
Het Vlaamse Decreet houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid (2008) werd in maart 2014 uitgebreid en vermeldt expliciet genderidentiteit en genderexpressie als beschermde gronden, naast geslacht en geslachtsverandering. Het decreet specificeert bovendien de domeinen waarbinnen discriminatie niet kan. Het gaat om werk, gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting, mobiliteit, cultuur, jeugd, sociale voordelen en toegang tot en deelname aan economische, sociale, culturele of politieke activiteiten buiten de privésfeer.
Hoewel sekse-kenmerken niet als aparte grond worden vermeld, lijkt de wetgever hen wel te willen includeren. Bij het toevoegen van de gronden genderidentiteit en genderexpressie, werd in de memorie van toelichting het volgende gesteld: “Deze nieuwe beschermde kenmerken worden voornamelijk geïntroduceerd om een uitgebreide bescherming tegen discriminatie te garanderen voor alle transgender personen, met inbegrip van travestieten, interseksuelen, en andere gendervariante personen. Ze zijn bij uitbreiding echter evenzeer toepasbaar op eenieder met een gendernormoverschrijdende genderidentiteit en/of -expressie.” (p.6)
De wetgever vermeldt ‘interseksuelen’ (een verouderde en onjuiste term) dus als behorende tot de groep transgender personen, met de bedoeling hen ook enige vorm van bescherming te bieden. Transgender en intersekse betekenen echter niet hetzelfde. Het eerste slaat op een ervaren genderidentiteit die afwijkt van het toegekende geboortegeslacht, maar waarbij het geboortegeslacht geen variatie in seksekenmerken vertoont. Het kan natuurlijk wel dat iemand een variatie in seksekenmerken heeft én transgender is. Echter, de overgrote meerderheid van personen met een variatie in seksekenmerken twijfelen niet aan hun genderidentiteit en zullen nooit stappen ondernemen om hun geslachtsregistratie aan te passen (OII-Europe, 2015).
Bron:
Ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet van 13 juli 2007 houdende bevordering van een meer evenwichtige participatie van vrouwen en mannen in advies- en bestuursorganen van de Vlaamse overheid en het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid - Stuk 2413 (2013-2014), Nr. 1, 30 januari 2014; en Stuk 2413 (2013-2014) – Nr. 3, 19 maart 2014 (Tekst aangenomen door de plenaire vergadering)
Federaal
België beschikt over drie antidiscriminatiewetten:
- de wet ter bestrijding van racisme en xenofobie,
- de wet ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen (genderwet)
- de wet ter bestrijding van discriminatie op grond van leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische eigenschap of sociale afkomst.
Sekse-kenmerken of variaties in seksekenmerken of intersekse worden nergens in deze wetteksten vermeld. Dit kan zorgen voor een verschil in interpretatie bij rechtsgeleerden; sommigen zullen het opvatten als horende onder de grond ‘geslacht’, en dus als deel van de zgn. genderwet, waarbij anderen dat niet zo kunnen interpreteren. Als uit rechtspraak zou blijken dat rechters deze bestaande beschermde criteria niet van toepassing menen te vinden voor non-binaire/intersekse/variaties in sekse-kenmerken, is er een nood aan een specifieke bescherming. Door gebrek aan rechtszaken blijft dit voorlopig onduidelijk.